Εξάντας – Πόλεμος ΑΕ
Το ντοκιμαντέρ του Εξάντα, Πόλεμος Α.Ε., αποκαλύπτει για πρώτη φορά το εύρος των ιδιωτικών εταιριών, οι οποίοι προσφέρουν πολεμικές υπηρεσίες σε ολόκληρο τον πλανήτη. Εταιρίες που προσλαμβάνουν ως υπαλλήλους μισθοφόρους στρατιώτες, των οποίων η δουλειά είναι να τηρήσουν το συμβόλαιο με την εταιρία τους. Continue reading Εξαντας – Πολεμος ΑΕ
Catastroika
Η CATASTROIKA αναζητά τις συνέπειες από την ολοκληρωτική εκποίηση μιας χώρας. Εξετάζοντας παραδείγματα ιδιωτικοποιήσεων και απορρύθμισης στις πιο αναπτυγμένες χώρες της Δύσης προσπαθεί να προβλέψει τι θα συμβεί αν το ίδιο μοντέλο εφαρμοστεί σε μία χώρα υπό καθεστώς επιτήρησης.
Ήταν αρχές του 1989 όταν ο Γάλλος ακαδημαϊκός Ζακ Ρουπνίκ κάθισε μπροστά στον υπολογιστή του προκειμένου να ετοιμάσει μια έκθεση για την πορεία των τελευταίων οικονομικών μεταρρυθμίσεων στη Σοβιετική Ένωση του Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Και ο όρος που σκαρφίστηκε για να περιγράψει τον επιθανάτιο ρόγχο μιας αυτοκρατορίας άκουγε τότε στο όνομα Καταστρόικα. Στα χρόνια του προέδρου Γιέλτσιν, όταν η Ρωσία πραγματοποιούσε ίσως το μεγαλύτερο και πιο αποτυχημένο πείραμα ιδιωτικοποιήσεων στην ιστορία της ανθρωπότητας, δημοσιογράφοι του Γκάρντιαν έδωσαν άλλο νόημα στον όρο του Ρουπνίκ. Η καταστρόικα έγινε συνώνυμο της ολοκληρωτικής διάλυσης μιας χώρας από τις δυνάμεις της αγοράς, του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας και της ραγδαίας επιδείνωσης του βιοτικού επιπέδου των πολιτών της. Μονάδα μέτρησης της Καταστρόικα ήταν πλέον η ανεργία, η κοινωνική εξαθλίωση, η μείωση του προσδόκιμου ζωής αλλά και η δημιουργία μιας νέας κάστας ολιγαρχών που αναλαμβάνει την εξουσία της χώρας. Λίγα χρόνια αργότερα η αντίστοιχη επιχείρηση μαζικών ιδιωτικοποιήσεων στην ενοποιημένη Γερμανία, που σήμερα παρουσιάζεται ως πρότυπο για την Ελλάδα, δημιούργησε εκατομμύρια ανέργους και ορισμένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα διαφθοράς στην ευρωπαϊκή ιστορία.
Αυτή ακριβώς η καταστρόικα έρχεται τώρα και στην Ελλάδα, την «τελευταία σοβιετική δημοκρατία της Ευρώπης», όπως αρέσκονται να την χαρακτηρίζουν οι βουλευτές και οι υπουργοί της «σοσιαλιστικής» μας κυβέρνησης. Είναι η λογική συνέπεια και συνέχεια της «χρεοκρατίας» και ως εκ τούτου η λογική συνέχεια του πρώτου μας ντοκιμαντέρ που αναζητούσε τις αιτίες που δημιούργησαν την κρίση χρέους στην Ελλάδα και ολόκληρη την ευρωπαϊκή περιφέρεια.
Η Καταστρόικα όμως δεν είναι μια ασθένεια που χτυπά μόνο όσες χώρες αλλάζουν ριζικά το οικονομικό τους σύστημα, όπως η Ρωσία, ούτε χώρες που τελούν υπό άτυπη οικονομική κατοχή. Ίσως μάλιστα οι πιο αποτυχημένες μορφές ιδιωτικοποιήσεων να συνέβησαν σε οικονομικές υπερδυνάμεις που θεωρητικά είχαν την οικονομική ισχύ να ελέγξουν τις αρνητικές επιπτώσεις.
Την Καταστρόικα τη συναντάς στη μεταθατσερική Βρετανία, που έβλεπε τους πολίτες της να σκοτώνονται σε δυστυχήματα στα ιδιωτικοποιημένα δίκτυα σιδηροδρόμων. Τη βρίσκεις στα ιδιωτικά ταχυδρομεία της Ολλανδίας, όπου οι ταχυδρόμοι σου χτυπάνε την πόρτα δυο και τρεις φορές τς ημέρα. Κατά μια έννοια την εντόπιζε κανείς ακόμη και στην Καλιφόρνια, που άφησε τους κατοίκους της χωρίς ρεύμα όταν απελευθέρωσε την αγορά ενέργειας αφήνοντας το δίκτυο χωρίς κεντρικό δημόσιο έλεγχο.
Σε καμία περίπτωση όμως οι επιπτώσεις δεν είναι τόσο άμεσες και τόσο τρομακτικές όσο στις χώρες που έχουν πέσει στην παγίδα ξένων δανειστών και υποχρεώνονται να προχωρήσουν σε μαζικές αποκρατικοποιήσεις. Η διαδικασία ξεπουλήματος που θα ακολουθηθεί στην Ελλάδα έχει δοκιμαστεί αρκετές φορές σε ανάλογες περιπτώσεις. Οι ίδιοι άνθρωποι που αναλάμβαναν το ξεπούλημα δημοσίων επιχειρήσεων σε χώρες της Λατινικής Αμερικής έχουν στήσει σήμερα τα γραφεία τους σε χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας – και οι καλύτεροι από αυτούς βρίσκονται εδώ και μήνες στην Αθήνα.
Η διαδικασία ακολουθεί πάντα τα ίδια ακριβώς βήματα: Αρχικά οι κυβερνήσεις σε συνεργασία με τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης ξεκινούν μια άγρια επίθεση εναντίον των δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίοι εμφανίζονται ως υπεύθυνοι για όλα τα οικονομικά δεινά της χώρας. Ο μύθος του υπερδιογκωμένου δημόσιου τομέα συχνά βασίζεται στη διαστρέβλωση στοιχείων από οργανισμούς που στηρίζονται (σε) και στηρίζουν την εκάστοτε κυβέρνηση. Παράλληλα συγκεκριμένοι δημόσιοι οργανισμοί εγκαταλείπονται συνειδητά στη μοίρα τους, εξοργίζοντας τους πολίτες με την αναποτελεσματικότητά τους. Και η διαδικασία ολοκληρώνεται με την πώληση ακόμη και των κερδοφόρων δημόσιων οργανισμών σε ένα κλάσμα της αξίας τους.
Η ομάδα της Καταστρόικα ταξιδεύει ήδη σε αρκετά σημεία του πλανήτη συλλέγοντας εικόνες, πληροφορίες και υλικό για τα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων που ακολουθήθηκαν στις πιο αναπτυγμένες χώρες της γης. Ο απολογισμός δεν είναι ποτέ άσπρος ή μαύρος. Το παλιό σχήμα του «κοινωνικού χαρακτήρα» του δημοσίου τομέα απέναντι στον απάνθρωπο πρόσωπο της ελεύθερης αγοράς είναι εξίσου απλουστευτικό με τις θεωρίες του Μίλτον Φρίντμαν για την ανάγκη να ιδιωτικοποιήσουμε και τον αέρα που αναπνέουμε. Η περίπτωση της Ελλάδας όμως ξεπερνά την απλή θεωρητική συζήτηση για το ρόλο του κράτους στην οικονομία.
Για άλλη μια φορά το ντοκιμαντέρ, θα κυκλοφορήσει στο Ιντερνετ χωρίς δικαιώματα χρήσης και αναμετάδοσης. Η δωρεάν διάθεση της Catastroika δεν αποτελεί απλώς «υποχρέωσή» μας απέναντι στους συμπαραγωγούς μας. Είναι βαθύτερη ιδεολογική και, αν θέλετε, φιλοσοφική πεποίθησή μας ότι κάθε προϊόν πνευματικής δημιουργίας πρέπει να είναι ελεύθερα διαθέσιμο σε όλους. Το σημερινό οικονομικό σύστημα, ενώ στηρίζεται όλο και περισσότερο στην παραγωγή και τη διαχείριση πληροφορίας, αδυνατεί από τη φύση του να βρει έναν τρόπο για να εξασφαλίσει την ανταμοιβή των δημιουργών πληροφορίας. Πρόκειται, ίσως για ένα ακόμη ένα αδιέξοδο στη διαδικασία ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων της οικονομίας, που σύντομα θα απειλήσει τα θεμέλια του κυρίαρχου συστήματος. Γιατί, ως γνωστόν, κάθε σύστημα που εμπόδισε την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων κατέρρευσε –ρωτήστε και τους φεουδάρχες. Continue reading Catastroika
Adoc-Argentina
Η οικονομική κατάρρευση της Αργεντινής, οι διαδοχικές παραιτήσεις των κυβερνήσεων, η λαϊκή εξέγερση του Δεκέμβρη του 2001, οι οδομαχίες και η καταστολή, οι λαϊκές συνελεύσεις και οι κατσαρολάδες. Μια συλλογική προσπάθεια 15 ανεξάρτητων βιντεοακτιβιστών, μελών της Association of Argentine Documentary Makers (ADOC), και άλλων κινηματογραφιστών.
(περιγραφή: ΚΙΝΗΜΑτόγραφος)
Διάρκεια: 25 λεπτά | Παραγωγή: Α.D.O.C. (Αργεντινή) | Γλώσσα: Ισπανικά | Ελληνικοί υπότιτλοι ενσωματωμένοι | Έτος παραγωγής: 2002
Το παρόν αρχείο είναι VHSrip, και η ποιότητα του είναι μέτρια.
Διάρκεια:25:00
Έτος Παραγωγής: 2002
Γλώσσα: Ισπανικά
Υπότιτλοι: Γαλλικά
Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ160
Επενδύοντας στη Ζωή και τα Χρέη
Με αφηγητή τον ηθοποιό Μάρτιν Σιν, παρουσιάζεται μια ιδιαίτερα κατατοπιστική ανάλυση της προέλευσης και την ανάπτυξη, του ΔΝΤ (IMF) και της Παγκόσμιας Τράπεζας. Εξετάζει τους τρόπους με τους οποίους τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (IFIs) έχουν σφετεριστεί τον έλεγχο των οικονομικών και πολιτικών αποφάσεων στην Γκάνα, τη Βραζιλία και τις Φιλιππίνες, και αναλύει τις καταστροφικές επιπτώσεις των πολιτικών διαρθρωτικής προσαρμογής τους.
Στην Γκάνα φτωχοί χωρικοί δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά απαραίτητα φάρμακα. Στη Βραζιλία, οι άνθρωποι τρώνε από χωματερές, ενώ οι σοδειές πωλούνται για να πληρωθεί το μεγαλύτερο εξωτερικό χρέος του κόσμου. Στις Φιλιππίνες, μια γυναίκα ηγείται ενός λαϊκού συνασπισμού στον αγώνα κατά της πληρωμής του χρέους.
Διάρκεια: 30:00
Έτος Παραγωγής: 2000
Γλώσσα: Αγγλικά
Υπότιτλοι: gr
Κωδ.Καταχώρησης: NT159
Our Daily Bread
Καλωσήρθατε στον κόσμο της βιομηχανικής παραγωγής τροφίμων και της hi-tech γεωργίας-κτηνοτροφίας! Μέσα στο ρυθμό των πελώριων μηχανημάτων και ιμάντων μεταφοράς, η ταινία ρίχνει μια ματιά χωρίς κανένα σχόλιο στα μέρη όπου παράγονται τα τρόφιμα στην Ευρώπη: Τεράστιοι χώροι, σουρεαλιστικά τοπία και παράξενοι ήχοι – ένα ήρεμο, βιομηχανικό περιβάλλον το οποίο δεν αφήνει πολλά περιθώρια για ατομικισμούς. Άνθρωποι, ζώα, φυτά και μηχανήματα παίζουν ένα βοηθητικό ρόλο στο σύνολο αυτού του συστήματος το οποίο παράγει τα βασικά διατροφικά είδη για την κοινωνία μας.
Στην ταινία δεν υπάρχουν σχόλια, συνεπώς ούτε και υπότιτλοι.
Διάρκεια: 92:00
Έτος Παραγωγής: 2005
Γλώσσα:
Υπότιτλοι:
Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ156
Το Δόγμα του Σοκ (Shock Doctrine)
Βασισμένο στο βιβλίο της Naomi Klein, υποστηρίζει τη θέση ότι οι πολιτικές της ελεύθερης αγοράς κυριάρχησαν στον κόσμο μέσω της εκμετάλευσης των λαών και των χωρών που είναι θύματα καταστάσεων σοκ. Φυσικές καταστροφές, οικονομικές κρίσεις και πόλεμοι χρησιμοποιούνται για να προωθήσουν ακραίες νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Το ντοκυμαντέρ υποστηρίζει ότι το αποτέλεσμα είναι συνήθως καταστροφικό για τον απλό κόσμο και ιδιαίτερα επικερδές για τις μεγάλες πολυεθνικές.
Διάρκεια: 79:00
Έτος Παραγωγής: 2009
Γλώσσα: Αγγλικά
Υπότιτλοι: gr
Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ150
Η αιολική βιομηχανία στην Άνδρο
“Εν μέσω κρίσης του καπιταλισμού και υπό τον φόβο μελλοντικών κοινωνικών αναταραχών και εξεγέρσεων, η ιδέα ενός νέου “New Deal” σαν αυτό του Ρούζβελτ ξαναζωντανεύει σε Ευρώπη και Αμερική. Αυτή τη φορά βαφτίζεται με τον αλαζονικό και υποκριτικό τίτλο “Green New Deal”, καθώς στόχο έχει μια παγκόσμια διαταξική, πολιτική και κοινωνική συμμαχία με πρόσχημα την κλιματική αλλαγή και το αναμενόμενο οικολογικό κραχ.
Πρόκειται για το πολυδιαφημισμένο μοντέλο της “αειφόρου ανάπτυξης” με την προώθηση επενδύσεων σε πράσινα οικολογικά έργα υποδομής με σκοπό να τονοθεί η χειμαζόμενη καπιταλιστική ανάπτυξη και να αποφευχθεί η επερχόμενη κρίση κοινωνικής ενσωμάτωσης. Το πράσινο New Deal λοιπόν εμφανίζεται, μαζί με τους μελλοντικούς πολέμους, ως η κυρίαρχη λύση κι απάντηση για την έξοδο του καπιταλισμού από την κρίση.
Οι αντιρρήσεις απέναντι στο νέο φαινόμενο μοιάζουν πλέον γραφικές. Η νέα συμμαχία που δαμορφώνεται γύρω από του GND περιλαμβάνει διεθνείς οργανισμούς, το επιστημονικό και βιομηχνικό λόμπι, δεξιές κι αριστερές κυβερνήσεις, τον Ομπάμα που ορκίστηκε στην πράσινη επανάσταση, την B.P. που μετονομάστηκε σε Beyond Petroleym (Πέρα από το πετρέλαιο), τον επίτροπο της Ε.Ε. Αλμούνια που διατάζει τα κράτη-μέλη να βάλουν την πράσινη ανάπτυξη στον πυρήνα των πολιτικών τους, τον Παπούλια που μιλάει για περιβαλλοντική δημοκρατία, τις μεγάλες πολυεθνικές που έφτιαξαν “Παγκόσμιο Συμβούλιο Επιχειρήσεων για την Βιώσιμη Ανάπτυξη”.
Η στρατηγική του οικολογικού καπιαλισμού είναι να εξακολουθεί να πετά την βαριά βιομηχανία και τα τοξικά πυρηνικά απόβλητα στον παγκόσμιο νότο, αλλά για τους οικοευαίσθητους πρωτοκοσμικούς περιλαμβάνει ριζικό λίφτινγκ σε όλους τους τομείς της παραγωγής και κατανάλωσης.” (από το περιοδικό “Factory” της Φάμπρικας Υφανέτ, τεύχος #01)
Το ντοκιμαντέρ αυτό φτιάχτηκε από την κινηματογραφική λέσχη της Άνδρου, ενόψει της επιχειρούμενης μεταβολής του νησιού σε ένα τεράστιο αιολικό πάρκο. Περιέχει πολλές σημαντικές πληροφορίες για τις ΑΠΕ και συγκεκριμένα για τις ανεμογεννήτριες, χρήσιμες για όλα τα κινήματα ενάντια στην δημιουργία μεγάλων ιδιωτικών αιολικών πάρκων τα οποία πρόκειται να αυξηθούν το προσεχές διάστημα.
Διάρκεια: 28:00
Έτος Παραγωγής: 2010
Γλώσσα: Ελληνικά
Υπότιτλοι: Όχι
Κωδ.Καταχώρησης: ΚΒ078
Fed Up (Μπουχτήσαμε)
Μπουχτήσαμε! Γενετική μηχανική, βιομηχανική γεωργία και βιώσιμες εναλλακτικές
58′, wholesome goodnes productions, 2002.
Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει μια διασκεδαστική και ενημερωτική επισκόπηση του σύγχρονου συστήματος παραγωγής τροφίμων, από την πράσινη επανάσταση μέχρι και την βιοτεχνολογική καθώς και του τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευτούμε από τις σύγχρονες εξελίξεις στον τομέα των τροφίμων.
Η ταινία έχει επίσης υποτιτλιστεί από το Ελευθεριακό Στέκι Πικροδάφνη και διατίθεται δωρεάν για προβολές σε συλλογικούς χώρους από τη βιντεοκολλεκτίβα Κινηματόγραφος (www.kinimatografos.net)
Διάρκεια: 58:00
Έτος Παραγωγής: 2002
Γλώσσα: Αγγλικά
Υπότιτλοι: gr
Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ139
Democracy in the Workplace
Τρείς αυτοδιαχειριζόμενες εταιρίες στην περιοχή του San Francisco μας περιγράφουν πως είναι η εμπειρία του να δουλεύεις υπό τετοιους όρους και να αντιμετωπίζεις τα προβλήματα της εταιρίας με ένα πραγματικά δημοκρατικό τρόπο. Η Cheeseboard Bakery and Cheese shop με 25 υπαλλήλους, η Rainbow Grochery με 15- υπαλλήλους και η Inkworks μία εκτυπωτική εταιρία με 30 υπαλλήλους, διαχειρίζονται αποκλειστικά από τους εργαζόμενούς τους. Ιδρύθηκαν πριν από 25 χρόνια παρέχοντας στους εργαζόμενους τους ία αξιοπρεπή ζωή.
Διάρκεια: 27:33
Έτος Παραγωγής: 1999
Γλώσσα: Αγγλικά
Υπότιτλοι: gr
Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ 135
The end of Suburbia
H εξάντληση του πετρελαίου και η κατάρρευση του Αμερικάνικου ονείρου
Δείτε το trailer του ντοκυμαντέρ εδώ
Μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο οι κάτοικοι της Βόρειας Αμερικής επένδυσαν πολύ από τον νεοαποκτηθέντα πλούτο τους στην Suburbia. Τους υποσχέθηκε μία αίσθηση του χώρου, οικονομική ευρωστία, οικογενειακή ζωή και κοινωνική ανοδικότητα. Ενώ τα τελευταία 50 χρόνια ο πληθυσμός των προαστίων έχει εκτοξευθεί, ο προαστιακός τρόπος ζωής έχει ενσωματωθεί στην Αμερικάνικη συνείδηση. Η Suburbia και οι υποσχέσεις της έχουν γίνει το Αμερικάνικο όνειρο. Αλλά ενώ μπαίνουμε στον 21ο αιώνα έχουν αρχίσει να ανακύπτουν σημαντικά ερωτήματα για την βιωσιμότητα αυτού του τρόπου ζωής. Με βίαιη ειλικρίνεια και με μία αίσθηση ειρωνείας το «The End of Suburbia» εξερευνάει τον Αμερικάνικο τρόπο ζωής και των προοπτικών του σε μία εποχή που ο πλανήτης πλησιάζει μία κρίσιμη περίοδο όπου η ζήτηση για ορυκτά καύσιμα αρχίζει να ξεπερνάει τα αποθέματα. Όπως υποστηρίζουν επιστήμονες και πολιτικοί αναλυτές σε αυτό το ντοκυμαντέρ, το ανώτατο σημείο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου και η αναπόφευκτη εξάντληση των ορυκτών καυσίμων έχει ήδη ξεκινήσει. Οι συνέπειες της μη-δράσης είναι τεράστιες μπροστά στην επερχόμενη παγκόσμια κρίση. Τι σημαίνει το πετρελαϊκό πικ για την Βόρεια Αμερική; Πώς θα αντιδράσει ο πληθυσμός της Suburbia στην κατάρρευση του ονείρου τους όταν εκτοξευθούν οι τιμές της ενέργειας τα επόμενα χρόνια; Είναι προορισμένα τα σημερινά προάστια να γίνουν οι αυριανές φτωχογειτονιές; Και τι μπορεί να γίνει τώρα, ατομικά και συλλογικά, για να αποφευχθεί το τέλος της Suburbia;
Αυτόπαρουσίαση του ντοκυμαντέρ από την ιστιοσελίδα του
Το ντοκυμαντέρ αποτελείται από τέσσερα μέρη.
1. Κάνει μία ιστορική αναδρομή στην εμφάνιση των προαστίων στις ΗΠΑ. Τα προάστια προέκυψαν αρχικά σαν κατοικίες των πλουσίων, βίλες κλπ. Με την βιομηχανική επανάσταση δημιουργήθηκε η αναγκαιότητα της ζωής σε ένα πιο βιώσιμο περιβάλλον εξαιτίας της περιβαλλοντικής ρύπανσης στο κέντρο των πόλεων αλλά και σε μία κοινωνική ανάγκη διαχωρισμού από τις «βρώμικες», στοιβαγμένες εργατικές συνοικίες. Η εξάπλωση των προαστίων βοηθήθηκε με την δημιουργία μέσων μεταφοράς όπως το τραμ αλλά κυρίως με την άνοδο της αυτοκινητιστικής βιομηχανίας και κουλτούρας που εκείνη την περίοδο γεννιόνταν στις ΗΠΑ.
2. Επικεντρώνει στην περίοδο αμέσως μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο όπου δόθηκαν στους νικητές βετεράνους των ΗΠΑ ιδιοκτησίες και σπίτια στα προάστια. Αυτό εμπεδώθηκε στην συνείδησή του κόσμου ως η πραγματοποίηση του «αμερικάνικου ονείρου». Υπήρξε μία τεράστια οικιστική ανάπτυξη των προαστίων που συνοδεύτηκε με ερήμωση των κέντρων των πόλεων, κατεδαφίσεις και μία γενικευμένη ανοικοδόμηση με αλλαγές χρήσεων γης σε κτίρια γραφείων, εμπορικά κέντρα κλπ. Παράλληλα δημιουργήθηκε ένα τεράστιο δίκτυο αυτοκινητοδρόμων που να συνδέει τα προάστια με τις πόλεις. Το φτηνό πετρέλαιο, η κουλτούρα του αυτοκινήτου και κεντρικοί πολιτικοί σχεδιασμοί συνέβαλαν στο να παραγκωνιστεί η ανάπτυξη μέσων μαζικής μεταφοράς όπως π.χ το τρένο. Έτσι οι αυτοκινητόδρομοι έγιναν στις ΗΠΑ ο μόνος συνδετικός δεσμός των ταχύτατα αναπτυσσόμενων πληθυσμιακά προαστίων με τον υπόλοιπο κόσμο.
3. Φτάνοντας στο σήμερα, αυτό που υποστηρίζει το ντοκυμαντέρ είναι ότι διανύουμε την περίοδο του ανώτατου σημείου της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου (oil peak). Ο όρος «ανώτατο σημείο της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου» χρησιμοποιείται για να δείξει ότι υπάρχει ένα σημείο καμπής στο οποίο θα παράγεται η μεγαλύτερη ποσότητα πετρελαίου που έχει παραχθεί ποτέ σε μια δεδομένη χρονιά και, μετά από αυτό, η ετήσια παραγωγή θα αρχίσει να φθίνει. Το φαινόμενο αυτό συνήθως αναπαρίσταται γραφικά με μία καμπύλη της οποίας το «ανώτατο» σημείο είναι ακριβώς η κορυφή της καμπύλης. Το ντοκυμαντέρ υποστηρίζει ότι οι περισσότερες πετρελαϊκές πηγές έχουν φτάσει στο ανώτατο σημείο της παραγωγής τους και αυτό σημαίνει ότι από εδώ και στο εξής αναπόφευκτα η παραγωγή του πετρελαϊου θα αρχίσει να πέφτει καθώς θα είναι όλο και πιο δύσκολο και πιο δαπανηρό να αντληθεί επιπλέον ορυκτός πλούτος από τις υπάρχουσες πηγές. Αντίθετα δηλαδή από αυτά που μας λένε στο σχολείο ότι το πετρέλαιο θα τελειώσει το 2050, το ντοκυμαντέρ υποστηρίζει ότι αυτό ήδη γίνεται τώρα. Μπορεί φαινομενικά να έχει μείνει αρκετό πετρέλαιο αλλά πρακτικά ένα πολύ σημαντικό ποσοστό από τα αποθέματα αυτά, εκ των πραγμάτων, δεν θα εξαχθεί ποτέ. Tο πετρελαϊκό πικ στο οποίο φτάνουμε (αν όχι φτάσαμε) δεν έχει την μορφή μίας «βουνοκορφής» αλλά είναι ένα «ταραχώδες οροπέδιο» (bumpy plateau) όπως το ονομάζουν.
Τι είναι το ταραχώδες οροπέδιο (bumpy plateau) και τι είναι η καταστροφή ζήτησης (demand destruction); (από άρθρο της ιστοσελίδας)
Ταραχώδες οροπέδιο
1. Σοκ στις τιμές (ενώ τα όρια της παραγωγικής ικανότητας του πετρελαίου ξεπερνιούνται)
2. Οικονομική ύφεση (η οποία κόβει την ζήτηση)
3. Κατάρρευση των τιμών (η αγορά υπεραντιδρά σε μικρές ανισσοροπίες μεταξύ πλεονάσματος κα έλλειψης πετρελαίου)
4. Οικονομική ανάκαμψη (ακολουθούμενη από αυξημένη ζήτηση)
5. Σοκ στις τιμές (ενώ τα μειωμένα όρια παραγωγικής ικανότητας ξεπερνιούνται ξανά)
Το «ταραχώδες οροπέδιο» λαμβάνει χώρα ενώ ο πολιτισμός και η παγκόσμια οικονομία προσπαθεί να αντιμετωπίσει επιτυχώς τις συνεχείς αυξήσεις τιμών και ελλείψεων πετρελαίου. Το FTW (From The Wilderness) αποδεικνύει και τεκμηριώνει τις συνέπειες των αλλαγών στις τιμές του πετρελαίου εδώ και χρόνια. Η οικιστική αγορά γίνεται όλο πιο αργή και περιορισμένη, η ανεργία ανεβαίνει, τα χρέη και οι χρεοκοπίες εκτινάσσονται, οι άνθρωποι αγοράζουν λιγότερο, ταξιδεύουν λιγότερο. Μεταφέρονται λιγότερα αγαθά και πιο λίγοι άνθρωποι οδηγούν για να τα αγοράσουν. Αυτό ονομάζεται καταστροφή ζήτησης (demand destruction) και έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό από οντότητες όπως την FTW (From The Wilderness) ως την ASPO (Association for the Study of Peak Oil and gas), από το Council On Foreign Relations (CFR) (οργάνωση τύπου think tank για θέματα εξωτερικής πολιτικής με επιρροή και άμεση σύνδεση με την Αμερικάνικη κυβέρνηση) και ειδικούς όπως ο Richard Heinberg (Aμερικάνoς δημοσιογράφος που γράφει για οικολογικά ζητήματα συμπεριλαμβανομένου του πετρελαϊκού πικ) ως ο μόνος δυνατός τρόπος για να αποφευχθεί η κατάρρευση του συστήματος. Έτσι, ενώ η ζήτηση επιβραδύνεται, οι τιμές πέφτουν μέχρι να φτάσουν ένα σημείο όπου η ζήτηση αυξάνει ξανά. Η πρόσφατη στημένη υπόθεση της βομβιστικής απειλής στο Λονδίνο είναι ένα κλασικό παράδειγμα κατασκευασμένης καταστροφής ζήτησης. Άρα οι σημερινές παλινδρομήσεις των τιμών είναι μία επιβεβαίωση του πετρελαϊκού πικ παρά η άρνησή του.
4. Παρουσιάζει ένα δίκτυο οργανώσεων που προωθούν μία καμπάνια για την συνειδητοποίηση του πετρελαϊκού πικ. Υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να υπάρξει εναλλακτική ενεργειακή λύση που να συντηρήσει το σημερινό επίπεδο κατανάλωσης καθώς ούτε τα πυρηνικά μπορούν να το κάνουν ούτε τα βιοκαύσιμα, δεν υπάρχει χρόνος για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και το υδρογόνο «είναι ένα αστείο». Προτάσσει το μοντέλο της «Νέας πολεοδομίας» η οποία ως πολεοδομική και αρχιτεκτονική σχολή εκπροσωπεί μία τάση επανατοπικοποίησης (relocalication), επιστροφής στις παραδοσιακές γειτονιές με μικρές αποστάσεις, την αίσθηση της κοινότητας κλπ. Τα προάστια θα μετατραπούν σε φτωχογειτονιές και οι κάτοικοί τους θα πρέπει σιγά σιγά να αρχίζουν να συνηθίζουν στην ιδέα και να προσαρμοστούν σε μία πιο κοινοτίστικη ζωή (δουλειά από το σπίτι, αυτοπαραγωγή, μετάβαση εργασίας-project σε τοπική κλίμακα).
H επανατοπικοποίηση (relocalization) είναι η στρατηγική οικοδόμησης κοινωνιών βασισμένων στην τοπική παραγωγή τροφής, ενέργειας και αγαθών και η τοπική ανάπτυξη νομίσματος, κυβέρνησης και κουλτούρας. Οι κύριοι στόχοι της επανατοπικοποίησης είναι η αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας των κοινοτήτων, η ενδυνάμωση των τοπικές οικονομίες και να βελτιώσουν δραματικά τις περιβαλλοντικές συνθήκες και την κοινωνική ισότητα. Η στρατηγική της επανατοπικοποίησης έχει αναπτυχθεί ως απάντηση στις περιβαλλοντικές, κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις της παγκόσμιας υπερ-εξάρτησης από την φτηνή ενέργεια. Η εξάρτησή μας από φτηνά, μη-ανανεώσιμα ορυκτά καύσιμα έχει δημιουργήσει την κλιματική αλλαγή, την διάβρωση της κοινότητας, πολέμους για γη πλούσια σε πετρέλαιο και την αστάθεια του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος.
Aπό http://relocalize.net/
Παρατηρήσεις – Ερωτήματα
– Το ντοκυμαντέρ παρουσιάζει το ζήτημα της εξάντλησης του πετρελαίου και της κρίσης των προαστίων ως ένα αμερικάνικο πρόβλημα. Επίσης τείνει να έχει μία καταστροφολογική αισθητική στον λόγο του (π.χ το τέλος πλησιάζει, αποδράστε από την Suburbia) σε συνδυασμό με μία τάση «αφελούς» μελλοντολογικής αναφορά στον παράδεισο που θα ακολουθήσει την μεταπετρελαϊκή περίοδο. Αυτό που προβλέπει είναι ότι σε 5-10-15 χρόνια (αν όχι νωρίτερα) θα συμβεί μία μεγάλη κρίση του καπιταλιστικού συστήματος. Αυτό που κάποιοι ονομάζουν «μία μακρά περίοδο εκτάκτου ανάγκης».
– Ανάγει όλα τα ζητήματα, από τον αμερικάνικο τρομονόμο μέχρι τον πόλεμο στο Ιρακ, από την εργασιακή εξαθλίωση μέχρι την κρίση της οικιστικής αγοράς στο ζήτημα της εξάντλησης του πετρελαίου. Δεν βάζει καθόλου την σύνδεση του κοινωνικού ανταγωνισμού με την πορεία μετάβασης από το πετρελαϊκό ενεργειακό μοντέλο σε ένα μεταπετρελαϊκό. Παρόλα αυτά έχει βάση και σε πιο βαθμό;
– H επανατοπικοποίηση όπως τίθεται ως πρόταγμα φαίνεται να είναι αποκομμένη από την κοινωνική της διάσταση, ως προοπτική από μόνη της μια χαρά μπορεί να είναι ενσωματωμένη στο καπιταλιστικό σύστημα. Βλέπουμε όμως σε αυτήν δυνατότητες αναφοράς, οικειοποίησης, παρέμβασης;
– Το ντοκυμαντέρ κάνει μία κριτική στους ρεπουμπλικανούς και το μπλόκ των συμφερόντων της οικογένειας Μπους. Τι βρίσκεται όμως πίσω από αυτό; Στο τέλος μιλάει για τοπικά δίκτυα ενέργειας κάτι ανάλογο με αυτό που ο Αλ Γκορ προτάσσει. Την δημιουργία ενός έξυπνου δικτύου αποκεντρωμένων μονάδων παραγωγής ήπιας και ανανεώσιμης ενέργειας (intranet). Το οποίο αν το σκεφτούμε αποτελεί και την απόλυτη ενσωμάτωση μίας γενικότερης αριστερής εναλλακτικής πρότασης σχετικά με την ενέργεια! Τι μπορούμε να προτάξουμε έξω από τον λόγο της κυριαρχίας για το ενεργειακό ζήτημα;
Διάρκεια: 78:00
Έτος Παραγωγής: 2004
Γλώσσα: Αγγλικά
Υπότιτλοι: gr
Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ 132