Άλλος δρόμος δεν υπήρχε

Στη Κρήτη, ένα τμήμα του Δημοκρατικού Στρατού, επιβίωσε, ακόμα και όταν ο Εμφύλιος τέλειωσε στην υπόλοιπη Ελλάδα. Οι αντάρτες αυτοί (6 άνδρες & 2 γυναίκες έμειναν τελικά), παράνομοι και επικηρυγμένοι, κρύβονταν για 14 περίπου χρόνια στο Ν. Χανίων, ανασυγκροτώντας τις παράνομες οργανώσεις. Το 1962, 6 από αυτούς δραπέτευσαν, μέσω Ιταλίας, στην Τασκένδη. Οι 3 ζουν και αποτελούν τα κεντρικά πρόσωπα του ντοκιμαντέρ.
Στην ταινία παρακολουθούμε το “θαύμα” της αντοχής των τσακισμένων υπολειμμάτων του Δημοκρατικού Στρατού και την αυτοθυσία των απλών ανθρώπων που τους έκρυβαν τόσα χρόνια. “Πρωταγωνιστές” και “αφανείς”, αυτής της ιστορίας, εξίσου φωτεινοί και δυσεύρετοι, πέρα από ιδεολογίες, ενσαρκώνουν κάτι πολύ σημαντικό : βαθιά προσήλωση στον ίδιο τον άνθρωπο και στην αξιοπρέπειά του. Και αυτό είναι το θέμα της ταινίας ….

ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ
22 Ιουνίου 1962. Ένα μικρό κότερο αναχωρεί από τη Γλυφάδα με προορισμό την περιοχή του Οτράντο, στη Νότια Ιταλία. Ενας γέρος ναυτικός και ο γιός του φυγαδεύουν παράνομα 4 άνδρες και 2 γυναίκες.
Οι παράνομοι, επικηρυγμένοι, αντάρτες Νίκος Κοκοβλής, Παγώνα Κοκοβλή (αδερφή του Νίκου), Αργυρώ Πολυχρονάκη, Σταμάτης Μαριόλης, Γιάννης Λιονάκης και Κωστής Λιονάκης (αδερφός του Γιάννη), αφού κρύβονταν για 15 περίπου χρόνια στο Νομό Χανίων, στη Δυτική Κρήτη, έφευγαν από την Ελλάδα με εντολή του Κομμουνιστικού Κόμματος. Η αναχώρησή τους, ήταν ο ελληνικός επίλογος μιας απίστευτης προσπάθειας επιβίωσης, σε μια πολύ μοναχική διαδρομή που ξεκινούσε με το τέλος του Εμφυλίου στην Κρήτη.
Στην Κρήτη ο Εμφύλιος πόλεμος άρχισε τον Απρίλιο του ’47, ένα χρόνο σχεδόν αργότερα από τη υπόλοιπη Ελλάδα και τέλειωσε ένα χρόνο νωρίτερα από τη συντριβή των ανταρτών στο Γράμμο (’49).
Στην Ανατολική Κρήτη, η εξολόθρευση των ανταρτών έγινε σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στη Δυτική Κρήτη, την άνοιξη του 48, γύρω στους 300 αντάρτες, με 13 γυναίκες ανάμεσα τους, συγκεντρώθηκαν στην ελεύθερη περιοχή του Ομαλού. Το μέλλον τους κρίθηκε στη μάχη της Σαμαριάς, τον Ιούνιο του ’48.
Από τη μάχη της Σαμαριάς γλύτωσαν περίπου 100 αντάρτες. Ένα χρόνο μετά, είχαν μείνει καμιά 40αριά, σε όλες τις επαρχίες του Ν. Χανίων. Διασκορπισμένοι και ακέφαλοι, κρύβονταν κυρίως στα Λευκά Ορη, τις Μαδάρες, όπως τα αποκαλούν οι ντόπιοι. Όταν καταφέρνουν να συγκεντρωθούν, τον Απρίλιο του ’49 στις Χώσες, τη θέση των σκοτωμένων αρχηγών, Τσιτήλου και Μακρυδάκη, παίρνουν η Βαγγελιώ Κλάδου και ο Νίκος Κοκοβλής.
Τέλος Αυγούστου του ’49. Ήττα του Δημοκρατικού Στρατού. Όσοι αντάρτες επέζησαν και δεν αιχμαλωτίστηκαν υποχωρούν στις γειτονικές Λαϊκές Δημοκρατίες. Όμως από την Κρήτη δεν μπορούν να φύγουν. Εγκλωβισμένοι στα Λευκά Όρη, οι αντάρτες που έχουν απομείνει, κρύβονται σε απόκρημνες σπηλιές, σε καταφύγια, σε δύσβατα μέρη. Ο ένας μετά τον άλλο σκοτώνονται ή συλλαμβάνονται.
Γύρω στο ’50 έχουν μείνει 14. Ανάμεσα τους και τα βασικά πρόσωπα της ταινίας μας, οι 6 αντάρτες που διέφυγαν το ’62 στην Ιταλία. Για να επιβιώσουν διασκορπίζονται. Ο Νίκος Κοκοβλής και η Αργυρώ Πολυχρονάκη, από τις σπηλιές του Αποκόρωνα όπου κρύβονταν αρχικά, θα περάσουν με βάρκα απέναντι, στη χερσόνησο του Ακρωτηρίου. Στόχος τους η ευκολότερη πρόσβαση στην πόλη των Χανίων και η ανασυγκρότηση των παράνομων κομματικών οργανώσεων.
Εδώ, θα βρουν ασφαλή κρυψώνα, στον Κυριάκο Στρατηγάκη, έναν ντόπιο χωρικό που ζει με τη γυναίκα του Γεωργία και τα 3 ανήλικα παιδιά τους στο χωριό Πλακούρες. Είναι πρόσωπο απολύτου εμπιστοσύνης και θα δεχτεί να τους φιλοξενήσει για λίγες ημέρες στο στάβλο του, τον Τρουλίτη. Σιγά, σιγά ο στάβλος και ο γειτονικός βόθρος, θα μετατραπούν από τον Κυριάκο και τη Γεωργία σε απρόσιτη κρυψώνα και οι λίγες ημέρες φιλοξενίας θα γίνουν τελικά 12 ολόκληρα χρόνια σε συνθήκες τρομακτικής δυσκολίας και κινδύνων. Με βάση αυτή την κρυψώνα ο Νίκος και η Αργυρώ θα ξεκινήσουν τις επαφές τους στην πόλη των Χανίων και την ανασυγκρότηση των παράνομων κομματικών οργανώσεων.
Ο Γιάννης Λιονάκης, η μετέπειτα γυναίκα του Παγώνα Κοκοβλή (αδερφή του Νίκου) και ο αδερφός του Κωστής Λιονάκης, θα παραμείνουν στις σπηλιές του Αποκόρωνα, αλλά και σε άλλα καταφύγια της περιοχής, δημιουργώντας και αυτοί τον παράνομο μηχανισμό τους και κάνοντας πολιτική δουλειά με τον κόσμο της επαρχίας.
Ο Σταμάτης Μαριόλης θα καταφύγει στην Κίσαμο όπου με αφετηρία τα Παλιά Ρούματα, έκανε πολιτική δουλειά σε όλη την επαρχία, ανασυγκροτώντας τις παράνομες κομματικές οργανώσεις.
Το κυνήγι των παρανόμων συνεχίζεται αμείωτα όλη τη δεκαετία του 50. Το 1958 έχουν μείνει 8. Οι υπόλοιποι έχουν σκοτωθεί ή συλληφθεί. Η ΕΔΑ, γίνεται αξιωματική αντιπολί-τευση και οι παράνομοι παίρνουν εντολή από το Κόμμα, να φύγουν στο εξωτερικό. Οι 6 από αυτούς θα μεταβούν σταδιακά στην Αθήνα και από εκεί θα οργανώσουν τη διαφυγή τους αρχικά στην Ιταλία.
Πίσω τους, στην Κρήτη, έμεναν 2 ακόμα αντάρτες από την ίδια κάποτε αρχική ομάδα : ο Γιώργης Τζομπανάκης και ο Σπύρος Μπλαζάκης. Δεν ακολούθησαν. Μένουν και κρύβονται. Θα εμφανιστούν το 75, μετά τη μεταπολίτευση, αφού αμνηστευθούν ….
Οι 6 παράνομοι αναχωρούν το 1962, από τη Γλυφάδα. Από εδώ, με τη βοήθεια Ιταλών συντρόφων, διέφυγαν στη Βουδαπέστη και από εκεί, έφτασαν στην Τασκένδη της Σοβιετι-κής Ενωσης όπου έμειναν 14 χρόνια. Εδώ απέκτησαν τα παιδιά τους, σπούδασαν, εργά-στηκαν, διαφώνησαν με το επίσημο Κόμμα το 1968 και πλήρωσαν ακριβά τις συνέπειες των απόψεων τους. Επαναπατρίστηκαν όλοι τους το 1976, διαγραμμένοι από το Κόμμα.
Η ταινία ντοκιμαντέρ ξεκίνησε, με αφορμή το βιβλίο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ του Νίκου και της Αργυρώς Κοκοβλή, που ένα μέρος του περιγράφει τα παραπάνω γεγονότα, αλλά το ίδιο το βιβλίο εκτείνεται χρονολογικά σε πολύ μεγαλύτερη περίοδο.
Εμείς εστιάζουμε το ενδιαφέρον μας και παρακολουθούμε τη διαδρομή των 6 παράνομων ανταρτών μόνο για τη χρονική περίοδο από τη μάχη της Σαμαριάς (1948) έως την αναχώρηση τους στην Ιταλιά ( 1962). Οι 3 απ΄αυτούς ζουν (Νίκος & Αργυρώ Κοκοβλή, και Γιάννης Λιονάκης) και αποτελούν τα κεντρικά πρόσωπα του ντοκιμαντέρ.
Η ταινία διερευνά το “θαύμα” της αντοχής των τσακισμένων υπολειμμάτων του Δημοκρατικού Στρατού, μετά τον Εμφύλιο, στη Δ. Κρήτη και την αυτοθυσία των απλών ανθρώπων που τους τροφοδοτούσαν και τους έκρυβαν τόσα χρόνια.
Πώς και γιατί “οι πρωταγωνιστές” άντεξαν αυτά τα βάσανα, κυνηγημένοι από πολυά-ριθμους, πάνοπλους και φανατισμένους κυνηγούς, μέσα στις σπηλιές των βουνών και της θάλασσας, στους στάβλους, στους βόθρους, σε κρύπτες κάτω από τα θεμέλια των σπιτιών, νηστικοί και διψασμένοι, γυμνοί και ξυπόλυτοι, παγωμένοι και άρρωστοι ;
Πώς και γιατί, ενώ όλα τα σκιάζει η φοβέρα, οι “αφανείς”, οι απλοί άνθρωποι, άνοιγαν μαζί με τη ψυχή τους και τα σπίτια τους για να δεχτούν τους κυνηγημένους, να τους κρύψουν, να τους ταΐσουν και να τους βοηθήσουν στον αγώνα ;
Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που απασχολούν την ταινία.
Οι “πρωταγωνιστές” και οι “αφανείς”, αυτής της ιστορίας, εξ ίσου λαμπροί, φωτεινοί και δυσεύρετοι, είναι η ενσάρκωση και τα σύμβολα ενός αγώνα που για να ξεπεράσει αυτές τις απίστευτες δυσκολίες, δεν φτάνει μονάχα η πίστη σε κάποια ιδεολογία, όσο ανώτερη κι αν είναι. Απαιτείται κάτι πολύ περισσότερο : μια βαθιά προσήλωση στον ίδιο τον άνθρωπο, και στην αξιοπρέπειά του. Και αυτό είναι το θέμα της ταινίας ….

Διάρκεια: 87:00

Έτος Παραγωγής: 2009

Γλώσσα: Ελληνικά

Υπότιτλοι: Όχι

Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ120

Η Αλήθεια Για Τα Παιδιά Της Ελλάδας

Ταινία που γυρίστηκε στο Γράμμο-Βίτσι και στις Λαϊκές Δημοκρατίες της Ουγγαρίας και της Τσεχοσλοβακίας από το κινηματογραφικό συνεργείο του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδαs.

Η ταινία ντοκουμέντο, από το κινηματογραφικό συνεργείο του ΔΣΕ. Πρωτοκυκλοφόρησε το 1948 στη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας και στη συνέχεια στις υπόλοιπες σοσιαλιστικές χώρες. Για πολλά χρόνια εθεωρείτο χαμένη, αλλά βρέθηκε στην Ουγγαρία η αρχική κόπια, η οποία και ψηφιοποιήθηκε.

Μέσα στη δίνη του εμφυλίου πολέμου, ο μοναρχοφασιστικός στρατός και οι Αμερικάνοι βομβαρδίζουν τα χωριά της ελεύθερης Ελλάδας.
Στόχος ο άμαχος πληθυσμός. Ανάμεσα στα θύματα και πολλά παιδιά.
Στην αγωνία και τις εκκλήσεις των γονιών για τη σωτηρία των παιδιών τους, οι παγκόσμιοι οργανισμοί προστασίας του παιδιού σιωπούν.
Ένας δρόμος σωτηρίας υπάρχει, οι Λαϊκές Δημοκρατίες, που αποφασίζουν να φιλοξενήσουν τα παιδιά.

Διάρκεια: 25:37

Έτος Παραγωγής: 1948

Γλώσσα: Ελληνικά

Υπότιτλοι: Όχι

Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ105

Μακρόνησος

Ο Ηλίας Γιαννακάκης και η Eύη Καραμπάτσου σκηνοθετούν μια ταινία έπειτα από επταετή έρευνα που έφερε στο φως τα πιο σπάνια υλικά, έγγραφα, μαρτυρίες, δημοσιεύματα, φωτογραφίες και κινηματογραφικό αρχειακό υλικό. Το στίγμα της ταινίας είναι η προσπάθεια για μια προσέγγιση των γεγονότων πέρα από φανατισμούς, μίση και έντονη ιδεολογική φόρτιση.

Επελέγη ένας μικρός σχετικά αριθμός πρώην εξόριστων για να καταθέσουν την μαρτυρία τους, που συναποτελούν ολόκληρο το φάσμα των ανθρώπων που πέρασαν από το νησί. Αυτός που υπέγραψε, αυτός που δεν άντεξε, κάποιος που βασανίστηκε φρικτά, κάποιος άλλος που έζησε ως αυτόπτης μάρτυρας τα συγκλονιστικά γεγονότα της σφαγής τριακοσίων ανθρώπων καθώς και μια γυναίκα κρατούμενη, η γνωστή ηθοποιός Αλέκα Παϊζη, που πέθανε πρόσφατα.

Το 1947, στην κορύφωση του Ελληνικού Εμφυλίου, ένα στρατόπεδο δημιουργείται στην Μακρόνησο, ένα ξερονήσι απέναντι από το Λαύριο, ώστε να εκτοπισθούν οι κομμουνιστές φαντάροι ή ακόμη και οι ύποπτοι αριστερής συνείδησης και νααναμορφωθούν ιδεολογικά ώστε να σταλούν στο μέτωπο και να πολεμήσουν στην πλευρά του Εθνικού στρατού εναντίον των πρώην συντρόφων τους.

Τι συνέβη όμως πραγματικά σ’ αυτό το νησί-στρατόπεδο προπομπό του Γκουαντάναμο, που επί χρόνια αποτέλεσε ταμπού για το οποίο ήταν λίγοι εκείνοι που μιλούσαν; Τι συνέβη σ’ αυτό το νησί που ‘φιλοξένησε’ και πολιτικούς κρατούμενους και κορυφαίες φυσιογνωμίες της τέχνης, του πνεύματος, πανεπιστημιακούς, ακόμη και διάσημους ποδοσφαιριστές της εποχής. Ο Γιάννης Ρίτσος, ο Μάνος Κατράκης, ο Θανάσης Βέγγος, ο Νίκος Κούνδουρος, ο Στέλιος Καζαντζίδης και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ήταν μερικοί μόνο από όσους πέρασαν την σκληρή δοκιμασία…

Διάρκεια: 104:27

Έτος Παραγωγής: 2008

Γλώσσα: Ελληνικά

Υπότιτλοι: Όχι

Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ098

Καπετάν Κεμάλ, ο σύντροφος

Το πορτρέτο του Μιχρί Μπελί, ενός Τούρκου 92 χρονών του οποίου η βιογραφία συνδέεται με σημαντικές στιγμές του 20ού αιώνα αλλά και με την Ελλάδα. Η ταινία εξετάζει το πώς ένας Τούρκος, ο οποίος μετά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο (1919- 1922) υπήρξε ένθερμος εθνικιστής και φανατικός εχθρός των Ελλήνων, αποφασίζει, το 1947, να μεταβεί παράνομα στα ελληνικά βουνά για να πολεμήσει στον ελληνικό εμφύλιο στο πλευρό των ελλήνων ανταρτών.

Διάρκεια: 72:48

Έτος Παραγωγής: 2008

Γλώσσα: Ελληνικά

Υπότιτλοι: Όχι

Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ091

Βίοι παράλληλοι του εμφυλίου

Μια καταγραφή – παράθεση παράλληλων μονολόγων ανθρώπων και από τις δύο πλευρές (του ΔΣΕ και της Δεξιάς-Εθνικού Στρατού’ όχι των ταγματασφαλητών εννοείται) παραγωγής 1999 και περιεκτική –ουσιαστική κάλυψη της σειράς των γεγονότων από το 1ο Αντάρτικο έως το τέλος της τραγωδίας. Περιλαμβάνει ανέκδοτα γυρίσματα του κινηματογραφικού συνεργείου του ΔΣΕ, πληθώρα ασπρόμαυρου υλικού της εποχής αλλά και «στημένα» επίκαιρα της αμερικανικής τηλεόρασης (σε αφήγηση Γκάρι Κούπερ)

Διάρκεια: 255:00

Έτος Παραγωγής: 1999

Γλώσσα: Ελληνικά

Υπότιτλοι: Όχι

Κωδ.Καταχώρησης:

Η Ηλικία της Θάλασσας

Μέσα από την αφήγηση της προσωπικής ιστορίας ενός απλού ανθρώπου και της οικογένειάς του επιχειρείται μια αναγωγή στα ιστορικά γεγονότα της ελλάδας, στη διάρκεια μιας 50ετίας και πως αυτά επιδρούν στη διαμόρφωση της κοινωνικής συνείδησης. Η ιδιαιτερότητα της ταινίας έγκειται στην απουσία των προσώπων από το οπτικό πεδίο, όπου ακούγονται μόνο οι φωνές του.

Διάρκεια: 94:00

Έτος Παραγωγής: 1978

Γλώσσα: Ελληνικά

Υπότιτλοι: Όχι

Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ047

Παράσταση για ένα Ρόλο

Ο ρόλος του ξένου παράγοντα στη διαμόρφωση της ελληνικής πολιτικής ζωής, από τη μικρασιατική καταστροφή μέχρι την κυπριακή τραγωδία. Ενα σύνθετο στη δομή του ντοκυμαντέρ, με πλούσιο υλικό αρχείου και αποσπάσματα από ελληνικές ταινίες, που δίνουν μια εικόνα της κοινωνικο-πολιτικής πραγματικότητας.
—

Αναλύει σε βάθος όχι μόνο την ιστορία της Ελλάδας αλλά και την εξάρτηση της ιστορίας από τους αγώνες και τη δράση του λαού, καθώς και το ρόλο του ξένου παράγοντα. Η ταινία διατρέχει την ιστορία του τόπου από τις αρχές του 20ού αιώνα με επίκεντρο τις τρεις μεγάλες συμφορές του Ελληνισμού (Μικρασιατική Καταστροφή, Εμφύλιος, Κυπριακό). Φιλοδοξώντας ο σκηνοθέτης να περιγράψει και να καταδείξει την πρακτική των ιμπεριαλιστών της ντόπιας πλουτοκρατίας και των πολιτικών εκφραστών της, συνδέει το ειδικό ελληνικό πρόβλημα με το γενικό, στην περιοχή Ν.Α. Μεσόγειος, Μ. Ανατολή, Βαλκάνια).

Για την επίτευξη αυτού του στόχου ο σκηνοθέτης δεν ακολουθεί τη μέθοδο παράθεσης των γεγονότων αλλά αναπτύσσει το θέμα του μέσα σε τέσσερις μεγάλες ενότητες. Αρχικά στο ρόλο των ιμπεριαλιστών και της ντόπιας ολιγαρχίας στο ελληνικό πρόβλημα και τη σχέση του με τα γεγονότα στην ευρύτερη περιοχή. Στέκεται με θάρρος στην αποκάλυψη του ρόλου των ξένων από τη δράση επιβολής στο λαϊκό κίνημα, μέσα από την κυρίαρχη αντίθεση, αλλά και από τις άλλες αντιθέσεις που οξύνονται στην περιοχή. Καταδεικνύει, τέλος, τόσο το ρόλο εξάρτησης από την ντόπια πολιτική ηγεσία των αστικών κομμάτων και τις διασυνδέσεις της ελληνικής πλουτοκρατίας με το διεθνές κεφάλαιο, όσο και την αλληλεξάρτηση της δράσης των δύο πλευρών.

Εκτός από τους ηθοποιούς (Κατερίνα Καραγιάννη, Πάνο Χατζηκουτσέλη, Αλέξη Σταυράκη, κ.ά.) που κάνουν δοκιμές σε θέατρο «για τη σύγχρονη Ελληνική Τραγωδία», η ταινία στηρίζεται σε σπάνια και ανέκδοτα κινηματογραφικά ντοκουμέντα που καταδεικνύουν τον καταλυτικό ρόλο της επέμβασης του ξένου παράγοντα στα ελληνικά πράγματα (ενθάρρυνση Μικρασιατικής Εκστρατείας, επέμβαση των Αγγλων του Δεκέμβρη του ’44, υποκίνηση και ανάμειξη του αμερικανικού παράγοντα στον Εμφύλιο Πόλεμο κλπ.).

Διάρκεια: 175:74

Έτος Παραγωγής: 1978

Γλώσσα: Ελληνικά

Υπότιτλοι: Όχι

Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ046

Ο Ελληνικός εμφύλιος πόλεμος

Η Ιστορία είναι το νήμα που μας φέρνει στο Σήμερα. Αν το ακολουθήσουμε μπορούμε να κατανοήσουμε την επικαιρότητα που ξεκομμένη από τη συνέχεια του παρελθόντος μοιάζει συχνά παράδοξη και καινοφανής. Όμως όλα έχουν τις αιτίες και τις ρίζες τους κάπου. Ο Εμφύλιος Πόλεμος είναι ένας κόμβος στη σύγχρονη ελληνική Ιστορία αλλά και στην Ιστορία των Βαλκανίων, της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου και στον παγκόσμιο χάρτη. Κρεμλίνο, 9 Οκτωβρίου 1944: Τσώρτσιλ και Στάλιν μοιράζουν τα Βαλκάνια. Η Ελλάδα περνά κατά 90% στο Βρετανικό Έλεγχο. Οι αγωνιστές του ΕΑΜ ΕΛΑΣ που τότε έχουν τεράστια αποδοχή από τον ελληνικό λαό, και ακριβώς γι αυτό, καταδιώκονται. Ο Τσώρτσιλ είναι καθαρός: πληρώσαμε πολλά στη Μόσχα για να πάρουμε την Ελλάδα. Θα κάνουν τα πάντα για να αφανίσουν τους αγωνιστές. Καθημερινά σφαγές και εκτελέσεις. O αριθμός των νεκρών, όχι από τις μάχες αλλά μόνο από τις δολοφονίες στη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, ανέρχεται στις 100.000 (στο 24′ περίπου της ταινίας. Στοιχεία από τις καταγραφές που συνέλεγε καθημερινά ο τότε συντάκτης του Ριζοσπάστη Μανώλης Γλέζος). Ο σημερινός ελληνικός “λαός” είναι, σε μεγάλο ποσοστό, το φυσικό τέκνο των σφαγέων, δοσιλόγων, χιτών, ταγματασφαλιτών νικητών του Εμφυλίου αλλά και πολιτισμικό τέκνο της κουλτούρας των Βρετανών και Αμερικανών επικυρίαρχων αυτής εδώ της περιοχής. Αυτή η κουλτούρα του ισχυρού, η κουλτούρα του χυδαίου ατομισμού και του αφανισμού του συλλογικού, κυριαρχεί και ορίζει και τις εξελίξεις. Δεν είναι μόνο ένας Σαμαράς, ένας Βενιζέλος, ένας Παπανδρέου και όλοι οι λίγοι πάντως επώνυμοι της πολιτικής και οικονομικής – επιχειρηματικής σκηνής, αλλά και ένας στρατός σιχαμένων σκουληκιών από τα κάτω που τους στηρίζει, αλλιώς δεν θα υπήρχαν. Ας το κατανοήσουμε για να ξέρουμε με τι βρισκόμαστε απέναντι. Σε όλους τους εργασιακούς χώρους, σε κάθε γειτονιά, σε κάθε κοινωνικό χώρο, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με αυτούς και αυτοί είναι που θα μας εμποδίσουν για να αλλάξουμε τα πράγματα: o βολεμένος που κληρονόμησε τα κλεμμένα του μπαμπά και του παππού του και συνεχίζει αμέριμνα τη ζωούλα του και δε βλέπει λόγο για συγκρούσεις και εξεγέρσεις. Είναι αυτός που, στις σημερινές συνθήκες και με όλα όσα γίνονται, θα πει: πρέπει να πληρώνεις το εισιτήριό σου στο λεωφορείο, αλλιώς καλά θα κάνει ο ελεγκτής να σε σύρει στο τμήμα και να σε χτυπήσει ακόμη. Είναι αυτός που για να αποκτήσει καινούργια αυτοκινητάρα, θα σε πατήσει κάτω με όποιο τρόπο μπορεί. Είναι αυτός που βάζει πάνω απ’ όλα τα παιδιά του, μόνο που είναι ικανός να σκοτώσει τα παιδιά των άλλων για να πάνε τα δικά του να σπουδάσουν στην Ελβετία. Είναι ο γονιός που θα κουβαλήσει το μπάτσο να σπάσει την αλυσίδα του κατειλημμένου σχολείου. Είναι ο πιτσιρικάς που του βάλανε μια στολή και του δώσανε την εξουσία να κάνει ότι γουστάρει και επιβεβαιώνεται με το να σε σέρνει στο τμήμα και να σε εξευτελίζει, γιατί μόνο έτσι νιώθει πως είναι κάποιος. Είναι όλοι αυτοί οι καθημερινοί μικροί φασίστες που κάνουνε τη ζωή μας κόλαση.

Διάρκεια: 61:00

Έτος Παραγωγής:

Γλώσσα: Ελληνικά

Υπότιτλοι: Όχι

Κωδ.Καταχώρησης: ΝΤ023

Η Μηχανή του Χρόνου – Δεκεμβριανά 1944

Οι 33 ματωμένες μέρες της Αθήνας του 1944 έρχονται στην εκπομπή «Η μηχανή του χρόνου». Η σύγκρουση που άνοιξε την πόρτα του Ελληνικού εμφυλίου και την αιματοχυσία χωρίς τέλος.
Στα «Δεκεμβριανά», όπως πέρασαν στην Ιστορία, αναμετρήθηκαν οι δυνάμεις του ΕΑΜ και του Εγγλέζου στρατηγού Σκομπυ, που στο πλευρό του είχε την χωροφυλακή και εθνικιστικές οργανώσεις.
Η πολύμηνη έρευνα της εκπομπής του Χρίστου Βασιλόπουλου φέρνει στο φως άγνωστες λεπτομέρειες από το μεγάλο συλλαλητήριο του ΕΑΜ στην πλατεία Συντάγματος που οργανώθηκε κατά της κυβερνητικής απόφασης για αφοπλισμό των ανταρτών.
Η εκπομπή παρουσιάζει μαρτυρίες ανθρώπων που βρέθηκαν στις αντιμαχόμενες πλευρές, υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες στις μάχες που συγκλόνισαν την Αθήνα και απαντούν σε καίρια ερωτήματα:
Ποιος άνοιξε πυρ κατά του πλήθους; Υπήρξαν διαδηλωτές που χρησιμοποίησαν βία; Ποιος ήταν ο ρόλος των Βρετανών στην επέκταση της σύγκρουσης; Τι εντολή έδωσε την κρίσιμη ώρα ο αρχηγός της αστυνομίας Άγγελος Έβερτ; Υπήρξε εντολή του ΚΚΕ για κατάληψη κυβερνητικών κτιρίων και φυσική εξόντωση των πολιτικών αντιπάλων; Η σύγκρουση οδήγησε στον αεροπορικό βομβαρδισμό της πρωτεύουσας και το θάνατο χιλιάδων ανθρώπων.
Ποιος ήταν ο στόχος της επίσκεψης του Βρετανού πρωθυπουργού Ουινστον Τσόρτσιλ στην φλεγόμενη Αθήνα του 44 ; Επεδίωκε συμβιβασμό και ειρήνη ή τελική αναμέτρηση και οριστική ήττα των κομμουνιστών.
Ακόμα στην «Μηχανή του χρόνου»:
Γιατί ματαιώθηκε την τελευταία στιγμή από τους Ελασίτες η ανατίναξη του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρετανία», όπου θα διέμενε ο Τσόρτσιλ;
Ο Μανώλης Γλέζος θυμάται, πως συμμετείχε στην ομάδα που παγίδευσε με εκρηκτικά τα θεμέλια του κτιρίου και ο Μιχάλης Μεγαλοοικονόμου , μέλος της αντικομουνιστικής οργάνωσης Χ, εξιστορεί πως εντόπισε τις βόμβες μέσα στους υπονόμους.

Μέσα από σπάνιο αρχειακό υλικό ξετυλίγεται το ιστορικό των συγκρούσεων αλλά και λιγότερο γνωστές ιστορίες, όπως η εκτέλεση της μεγάλης πρωταγωνίστριας του Εθνικού Θεάτρου, Ελένης Παπαδάκη, που εκτελέστηκε από την Πολιτοφυλακή του ΕΑΜ, ως συνεργάτης των Γερμανών. Η Ελένη Παπαδάκη υπήρξε το γνωστότερο θύμα μιας σύγκρουσης που στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 3.000 ανθρώπους και από τις δύο πλευρές.

Διάρκεια: 41:41

Έτος Παραγωγής:

Γλώσσα: Ελληνικά

Υπότιτλοι: Όχι

Α.Α: ΤΕ062

Αρης Βελουχιωτης “Το διλημμα”

Τι έγινε στη Βάρκιζα – τι έγινε με τον Άρη μετά τη Βάρκιζα – πώς αποστρατεύτηκε ο ΕΛΑΣ – ποιος ο ρόλος των Άγγλων – ποιος ο ρόλος των αστικών κομμάτων – με τι σκοπό ιδρύθηκαν τα τάγματα ασφαλείας – ποιος υποκινούσε τις συγκρούσεις ΕΔΕΣ-ΕΛΑΣ – τι έγινε στο Κάιρο, στο Λίβανο, στην Καζέρτα – Τι ήταν η κυβέρνηση του βουνού – ποιο το δίλημμα της Αριστεράς – τι είπε ο Άρης στη Λαμία – τι έγινε στη σύσκεψη των καπετάνιων-γιατί οδηγηθήκαμε στον Δεκέμβρη – γιατί δεν εκπληρώθηκε το όραμα του Ε.Α.Μ. Κεντρικό πρόσωπο του ντοκιμαντέρ, η μορφή του πρωτοκαπετάνιου του EΛAΣ, Άρη Bελουχιώτη! Μέσα από τη δική του ιστορία, η ταινία αφηγείται τον αγώνα του EAM και του EΛAΣ κατά τη γερμανική κατοχή, και παράλληλα τη μοναχική πορεία του Bελουχιώτη, μετά τη Συμφωνία της Bάρκιζας, μέχρι τον τραγικό του θάνατο. Μέσα από το πορτρέτο του Άρη, παρουσιάζεται το εαμικό κίνημα και η ένοπλη αντίσταση στη διάρκεια της γερμανοϊταλικής κατοχής.

Διάρκεια: 113:00

Έτος Παραγωγής:

Γλώσσα: Ελληνικά

Υπότιτλοι: Όχι

Α.Α:ΝΤ003